همهچیز درباره تاریخچه و مواد تشکیلدهنده رژ لب
رژ لب یا ماتیک که در انگلیسی به آن lip stick میگویند، یک ماده آرایشی است که برای دادن رنگ و بافت به لبها استفاده میشود. این وسیله آرایشی برای قرنها جزء اصلی روتینهای زیبایی بوده است. فراتر از اهمیت آرایشی، ماتیک در زمینههای فرهنگی و تاریخی نیز نقش داشته است. در حال حاضر این ماده آرایشی، یک جزء متنوع و ضروری در صنعت آرایش محسوب میشود.
در این مقاله، به بررسی تاریخچه رژ لب، مواد تشکیلدهنده آن و نحوه انتخاب رنگ مناسب برای هر پوستی میپردازیم.
تاریخچه رژ لب
گفته میشود که منشاء رژ لب در بینالنهرین و سومری باستان است. مردان و زنان، سنگهای قیمتی یا حشرات را خرد کرده و تکههای براق را روی لبهای خود پخش میکردند.
مصریان حشراتی را که مادهای به نام «کارمین» ترشح میکردند، خرد کرده و روی لبهایشان قرار میدادند تا آنها را قرمزرنگ کنند. برخی از سازندگان، هنوز هم از کارمین استفاده میکنند.
اغلب افراد ثروتمند و روحانی در مصر با ماتیک دیده میشدند. مواد دیگری که مصریان برای رنگدادن به لبها استفاده میکردند عبارتند از: مخلوط سرب، ید و برم که باعث بیماری جدی و حتی گاهی مرگ میشد. در کشورهای دیگر مانند ژاپن، از موادی مانند قطران و موم زنبور عسل استفاده میشد.
در نهایت، یک دانشمند عرب به نام «ابولکاسیس»، که بهعنوان پدر زیباییشناسی مدرن شناخته میشود، فرم جامد ماتیک را (البته بهطور تصادفی) ساخت.
متأسفانه، تولید رژ لب جامد چندان با استقبال روبرو نشد. کلیسا آرایش، از هر نوع و به خصوص ماتیک را محکوم کرد. آنها معتقد بودند زنانی که لبهای قرمز دارند، شیطانپرست هستند. همچنین کلیسا زنانی را که از رنگهای دیگر ماتیک استفاده میکردند با جادوگری مرتبط میکردند. زنان در آن زمان، لبهای خود را گاز میگرفتند تا قرمزتر به نظر برسد؛ زیرا این روش از نظر اجتماعی قابل قبولتر بود.
در سال 1920، ماتیک برای بسیاری از افراد به یک هنجار تبدیل شد. «جیمز بروس میسون جونیور» لوله چرخان به بالا و رژ لب مدرنی را که امروزه میبینیم اختراع کرد. بسیاری از رنگهای استفادهشده در این دوره، تیره بودند. ستارگان و نمادهای سینما اغلب از رنگهای قرمز تیره، آلویی و قهوهای استفاده میکردند.
در حال حاضر، رژ لب برای همه کاملا جا افتاده است. مهمترین چیزی که اکنون باید در مورد این لوازم آرایشی نظر بگیرید این است که انواعی را انتخاب کنید که از مواد سمی ساخته نشده باشند.
مواد تشکیلدهنده ماتیک
اگرچه ممکن است ترکیبات رژ لبهای گوناگون با هم متفاوت باشد، اما برخی از مواد هستند که بهطور رایجی در این مواد آرایشی استفاده میشوند.
1. موم (موم زنبور عسل، موم کارناوبا)
مومها ساختار و شکل ظاهر ماتیک را بهوجود میآورند. آنها بافتی صاف ایجاد کرده و به چسبیدن محصول به لب کمک میکنند. مومهای طبیعی رایج مورد استفاده در تولید ماتیک شامل موم Candelilla، موم پیه، موم Carnauba و هیدروکربنهایی مانند Ozokerite، Ceresin، موم پارافین سخت و غیره میباشد. عنصر اصلی هر رژ لب موم است.
2. روغنها (روغن کرچک، لانولین)
60 درصد وزن کل ماتیک را روغنها تشکیل میدهند. آنها به خاصیت مرطوبکنندگی رژ لب کمک کرده و از خشکشدن لبها جلوگیری میکنند. هرچه روغن بیشتر باشد، ظاهر ماتیک شفافتر خواهد بود؛ درحالیکه روغن کمتر، رنگدانه غنیتری ایجاد میکند. به غیر از روغنهای ذکرشده در بالا، روغن هسته انگور، روغن پالم، روغن بادام شیرین، روغن زیتون، تریگلیسیرید، سیکلومتیکون و دایمتیکون نیز استفاده میشود.
3. رنگدانهها
رنگدانهها رنگ ماتیک را تعیین میکنند. آنها میتوانند طبیعی یا مصنوعی باشند. این رنگها به دو دسته ارگانیک و غیرارگانیک تقسیم میشوند. رنگهای معدنی میتوانند ZnO، TiO2، پودر مروارید و غیره باشند. این رنگها نامحلول هستند، در مقابل، رنگهای ارگانیک مانند لاکتوفلاوین، پودر چغندر و آنتوسیانینها محلول هستند و به آرامی روی لب پراکنده میشوند. از این رو، این رنگها برای ایجاد رژ لبهایی با رنگ یکنواخت مناسب هستند.
4. نرمکنندهها (شی باتر، روغن جوجوبا)
نرمکنندهها، حسی لوکس به ماتیک داده ولبها را مرطوب میکنند. آنها همچنین به نرمی کلی محصول کمک میکنند.
5- مواد نگهدارنده
مواد نگهدارنده برای جلوگیری از رشد باکتریها و حفظ ماندگاری رژ لب ضروری هستند. نگهدارندههای رایج شامل پارابنها و توکوفرولها میباشند.
6. عطرها
عطرهای مصنوعی نقش مهمی در از بین بردن بوی مواد شیمیایی موجود در رنگها، مومها و روغنهای موجود در ماتیک دارند. با این حال افرادی که لبهای خشک دارند باید از استفاده از رژ لبهای معطر اجتناب کنند، زیرا این مواد میتوانند باعث ایجاد واکنشهای آلرژیک در پوست شود.
چه موادی در رژ لب مضر است؟
همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم، در قرن بیست و یکم، بیشترین مسالهای که درباره استفاده از ماتیک مطرح است، انتخاب انواعی از این لوازم آرایشی است که مواد مضری در ترکیبات خود نداشته باشد. ما در اینجا مواد سمی که ممکن است در ساختار ماتیکهای ارزانقیمت بهکار رود را آوردهایم.
فلزات سنگین
سرب نوعی فلز است که میتواند بر سیستم عصبی تاثیر گذاشته و باعث فشار خون بالا و آسیب به کلیه شود. علاوهبر سرب، فلزات سمی دیگر از جمله منگنز، کادمیوم (که باعث تکثیر سلولهای سرطانی میشود)، آرسنیک، آلومینیوم و کروم نیز ممکن است در ساختار رژ لب وجود داشته باشند.
برای پرهیز از این مواد، ماتیکهای ساختهشده از رنگدانههای گیاهی را خریداری کرده و یا به برندهای معروف اکتفا کنید.
رنگهای نامرغوب
برخی از رنگهای قرمز، سبز و زردی که در ماتیک بهکار میروند، با سرطان مثانه، مشکلات سیستم ایمنی و بیشفعالی مرتبط هستند. بنابراین باید رژ لبی را بخرید که از کیفیت آن مطمئن باشید.
چربیهای ناسالم
چربیهای حیوانی ناسالم مانند پیه (ساختهشده از جوشاندن لاشه) اغلب برای تولید محصولات پوستی و ماتیک استفاده میشود. همچنین فرآوردههای فرعی نفت و روغنها نیز در برخی از ماتیکها بهکار رفته و لب ها و پوست را خشک میکنند. لازم است رژ لبی را خریداری کنید که بهجای این روغنها دارای روغنهای مفید از میوهها، سبزیجات و گیاهان مانند آووکادو، کنجد و دانههای کرچک باشد.
پارابن
پارابن نوعی نگهدارنده است که سالهاست در لوازم آرایشی از جمله رژ لب استفاده میشود. با این حال، در سالهای اخیر، نگرانی در مورد آسیبرسانی احتمالی این ماده وجود داشته است.
پارابن میتواند عملکرد هورمون استروژن را در بدن تقلید کرده و در نتیجه سیستم غدد درون ریز را مختل نماید. برخی از مطالعات پارابن را با سرطان سینه و مشکلات تولید مثل مرتبط میدانند. بههمین دلیل لازم است که مصرفکنندگان از محصولاتی که حاوی پارابن هستند اجتناب کنند. اگر نگران پارابن و مضرات احتمالی آن هستید، میتوانید به دنبال رژلبهایی باشید که برچسب «بدون پارابن» دارند.
BHA and BHT
BHA (هیدروکسی آنیزول بوتیله) و BHT (هیدروکسی تولوئن بوتیله) آنتی اکسیدانهای مصنوعی هستند که معمولاً در لوازم آرایشی از جمله رژ لب برای جلوگیری از فاسدشدن محصولات استفاده میشوند. با این حال، هر دو این مواد با اختلالات غدد درونریز مرتبط هستند و برخی مطالعات نیز نشان دادهاند که ممکن است سرطانزا باشند. علاوه بر این، BHA و BHT میتوانند باعث تحریک پوست و واکنشهای آلرژیک در برخی افراد شوند.
سخن آخر
رژ لب یا ماتیک، تاریخچهای بسیار طولانی دارد؛ اما از زمان گذشته با تا به حال، ماهیت و کاربرد زیباییشناسی را که داشته حفظ کرده است. اگرچه ماتیک در دورههایی از تاریخ با مخالفت روبهرو شد، اما اکنون در همه جای دنیا پذیرفته شده است. تنها چیزی که هنگام خرید این ماده آرایشی باید به آن توجه کنید، این است که ماتیک خریداری شده فاقد مواد مضر باشد.